Tại sao Bộ Giáo dục lại cần cập nhật chương trình giáo dục phổ thông mới cho môn Tiếng Việt? Sự khác biệt giữa chương trình mới và chương trình cũ môn Tiếng Việt là gì?
Lý do Bộ Giáo dục phải thay đổi chương trình giáo dục phổ thông mới
Kể từ năm 2002, chương trình sách giáo khoa đang được áp dụng trên toàn quốc. Mặc dù có nhiều điểm mạnh, nhưng do nhu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, sự tiến bộ vượt bậc của khoa học công nghệ và giáo dục, cũng như các yêu cầu về hội nhập quốc tế, chương trình sách giáo khoa hiện tại không thể đáp ứng được yêu cầu của quốc gia trong thời kỳ mới.
Các chương trình giáo dục phổ thông trước đây thường đặt câu hỏi: “Sau khi học xong, học sinh biết được những gì?”. Trong khi đó, chương trình mới, đặc biệt là chương trình dạy học tiếng Việt ở tiểu học lại tập trung vào câu hỏi: “Sau khi học xong, học sinh có thể làm được những gì?” – theo Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông mới.
Chương trình giáo dục phổ thông mới có khả năng giải quyết các hạn chế còn tồn tại trong chương trình giáo dục phổ thông hiện tại. Phụ huynh có thể dễ dàng nhận thấy điều này thông qua bảng so sánh dưới đây:
| Đặc điểm | Chương trình giáo dục phổ thông hiện hành | Chương trình giáo dục phổ thông mới |
|
Định hướng nội dung |
Nặng về truyền thụ kiến thức, chưa chú trọng giúp học sinh vận dụng kiến thức học được vào thực tiễn
=> Học sinh phải học và ghi nhớ nhiều nhưng khả năng vận dụng vào đời sống rất hạn chế. |
Mô hình giảng dạy tiếng Việt này được thiết kế nhằm phát triển năng lực cho người học, bằng cách sử dụng những kiến thức cơ bản, thiết thực và hiện đại, cùng với việc áp dụng các phương pháp nhằm chủ động hóa các hoạt động của người học.
=> Học sinh hình thành và phát triển những phẩm chất và năng lực mà nhà trường và xã hội kỳ vọng. |
|
Kết nối kiến thức |
Các môn học còn chưa kết nối chặt chẽ với nhau, khiến học sinh khó vận dụng kiến thức liên môn. | Tăng cường sự liên kết giữa các chương trình học tại các lớp và các cấp độ trong từng môn học, cũng như giữa các môn học khác nhau tại mỗi lớp học, mỗi cấp học. |
|
Tính mở và sáng tạo |
Do thiếu tính mở, khả năng chủ động và sáng tạo của các địa phương, nhà trường, tác giả sách giáo khoa và giáo viên bị hạn chế. | Bảo đảm định hướng thống nhất và những nội dung giáo dục cốt lõi, bắt buộc đối với học sinh toàn quốc.
Giao quyền chủ động và trách nhiệm cho các địa phương và cơ sở giáo dục trong việc chọn lọc và bổ sung các nội dung giáo dục cần thiết và thực hiện kế hoạch giáo dục phù hợp với nhu cầu và điều kiện đặc thù của địa phương và cơ sở giáo dục. Điều này nhằm đảm bảo sự kết nối hiệu quả giữa hoạt động giáo dục với gia đình, chính quyền địa phương và cộng đồng xã hội. |
Bảng chữ cái tiếng Việt theo quy định mới nhất của Bộ Giáo dục
Hướng dẫn chi tiết cách dạy con học Tiếng Việt lớp 1 tại nhà
Những điểm hay trong chương trình giáo dục phổ thông mới môn Tiếng Việt Tiểu học
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa công bố các điểm mới trong quá trình giảng dạy bậc tiểu học nói chung và môn tiếng Việt nói riêng, để phụ huynh có thêm thông tin tham khảo:
Tăng thời lượng học môn Tiếng Việt
Trước đây, học sinh chỉ học tiếng Việt 1 buổi mỗi ngày với mỗi tiết kéo dài 45 phút. Tuy nhiên, theo chương trình mới, học sinh sẽ học 2 buổi mỗi ngày, không quá 7 tiết mỗi ngày, với mỗi tiết rút ngắn xuống còn 35 phút. Đặc biệt ở cấp tiểu học, nhất là ở lớp 1 và lớp 2, môn tiếng Việt sẽ chiếm 1.505 tiết (trung bình 43 tiết/tuần), tương đương 31% tổng thời lượng của chương trình học.
Mục tiêu là đảm bảo học sinh có khả năng đọc thông, viết thạo để làm nền tảng cho việc học các môn khác.
Thay đổi sách giáo khoa
Chương trình mới sẽ áp dụng 5 bộ sách giáo khoa mới của các nhà xuất bản khác nhau, bao gồm:
- Bộ “Kết nối tri thức với cuộc sống” gồm 10 cuốn.
- Bộ “Chân trời sáng tạo” gồm 9 cuốn.
- Bộ “Cùng học để phát triển năng lực” gồm 10 cuốn.
- Bộ “Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục” gồm 9 cuốn.
- Bộ “Cánh Diều” của Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Hà Nội và Nhà xuất bản Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh, gồm 9 cuốn.
Các bộ sách này cũng đi kèm với sách giáo khoa điện tử, trong đó có đủ video, bài giảng điện tử, bài tập tương tác cho phép dạy và học trực tuyến thuận tiện hơn.
Học sinh được thực hành nhiều hơn
Với chương trình mới, phương pháp giảng dạy cũng thay đổi là chuyển từ cách truyền thụ kiến thức một chiều sang dạy học tích cực, hướng dẫn học sinh thực hành, tự tìm tòi kiến thức và phát triển kỹ năng ứng dụng.
Đặc biệt, trong môn Tiếng Việt, giáo viên sẽ tổ chức các hoạt động như thảo luận, tranh luận hoặc các hoạt động nhóm để học sinh có thể luyện tập kỹ năng Nghe – Nói – Đọc – Hiểu một cách hiệu quả.
Những sự đổi mới trong môn Tiếng Việt của chương trình giáo dục phổ thông mới là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, giúp học sinh phát triển năng lực ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp một cách toàn diện
Tác giả:
Tiến Hoàng
Với nhiều năm kinh nghiệm giảng dạy tại các trường tiểu học, tôi luôn trăn trở về việc làm sao để giúp các em học sinh tiếp thu kiến thức một cách dễ dàng và hiệu quả. Với sự nhiệt huyết và lòng tâm huyết, tôi đã trực tiếp biên soạn và chỉnh sửa nội dung cho rất nhiều bài học, đề thi trên trang web Kiến Thức Tiểu Học hy vọng có thể là bước đêm cho các em học sinh tiến xa hơn trên hành trang tri thức sau này!
