Bài 16: Xin chào, Xa-ha-ra – Tiếng Việt Lớp 5 Tập 1

Nội dung chính Bài 16: Xin chào, Xa-ha-ra – Tiếng Việt Lớp 5 Tập 1 Kết Nối Tri Thức:

Sa mạc tuy khắc nghiệt nhưng là niềm mơ ước và đam mê của những người chưa từng đặt chân đến. Thời tiết, địa hình và các loài động vật nơi đây đều rất độc đáo, để lại ấn tượng khó quên cho những ai đã từng ghé thăm, khiến họ suy ngẫm nhiều hơn về cuộc sống.

1. Đọc

Câu 1: Trao đổi với bạn những điều em biết về sa mạc (thời tiết, cảnh vật, con vật, cây cối,…)

Trả lời:

Những điều em biết về sa mạc: thời tiết khắc nghiệt, rất nóng bức, ít mưa; chủ yếu là có xương rồng, không có nhiều cây xanh nào khác; chỉ có các loài vật chịu nóng tồn tại như lạc đà, thằn lằn, rắn sa mạc.

Câu 2: Đọc

❓ Trả lời câu hỏi

Câu 1: Tìm những chi tiết miêu tả sự khắc nghiệt của thiên nhiên:

– Trên con đường dẫn đến sa mạc Xa-ha-ra.

– Ở sa mạc Xa-ha-ra.

Trả lời:

Những chi tiết miêu tả sự khắc nghiệt của thiên nhiên:

– Trên con đường dẫn đến sa mạc Xa-ha-ra: Những rặng đá xám bỗng xỉn màu rồi ngả sang đen râm hoặc đỏ quạch; cái nắng như rải lửa khiến tóc của mọi người trở nên giòn tan.

– Ở sa mạc Xa-ha-ra: Cát của nó lộm cộm dưới đế giày. Cát sa mạc mịn như bột và mỏng manh như gió bụi, không to; Trời tối dần, lạ thay, trời rất mát, thậm chí rất lạnh. Gió thổi lồng lộng kéo bật tóc tôi ra khỏi khăn trùm đầu.

Câu 2: Nhân vật “tôi” có cảm xúc gì khi được đến Xa-ha-ra? Cảm xúc đó được thể hiện ra sao?

Trả lời:

Khi được đến Xa-ha-ra, nhân vật “tôi” có cảm xúc phấn khích, phấn khích, thích thú, hào hứng, muốn nhảy nhót, tưởng như mình đang trong một giấc mơ, quên mất nắng nóng.

Câu 3: Những điều đặc biệt ở Xa-ha-ra được miêu tả thế nào?

Trả lời:

Những điều đặc biệt ở Xa-ha-ra được miêu tả:

+ Thời tiết: buổi sáng nóng, buổi tối trời rất mát, thậm chí rất lạnh, gió thổi lồng lộng.

+ Cát: mịn như bột và mỏng manh như gió bụi, không to như cát Phan Thiết hay ẩm ướt như cát Sầm Sơn.

+ Lạc đà: cao lừng lững, phải ghìm lại để chúng không chạy; chạy trên cát lún thì lạc đà là vô địch.

+ Bình minh: trời hửng. Những cồn cát óng vàng vây quanh những căn lều vuông vắn. Bầu trời nhu nhú ánh bình minh rồi rải nắng non lóng lánh lên những hạt cát mịn.

Câu 4: Theo em, chi tiết đoàn khách du lịch muốn nằm ngoài trời để ngắm sao cho thấy cảm xúc gì của họ?

Trả lời:

Theo em, chi tiết đoàn khách du lịch muốn nằm ngoài trời để ngắm sao cho thấy cảm xúc rất vui mừng, rất tò mò và háo hức được nằm mình lên trên cát, ngắm nhìn sao trời tự nhiên. Họ bất chấp những khắc nghiệt của thời tiết và điều kiện xung quanh, vẫn mong muốn được hòa mình vào thiên nhiên.

Câu 5: Câu cuối bài đọc cho biết điều gì? Chọn câu trả lời dưới đây hoặc nêu ý kiến của em.

1. Thiên nhiên quá hùng vĩ, con người quá bé nhỏ.
2. Ở một nơi kì vĩ như Xa-ha-ra, con người chỉ cần chú ý đến cảnh sắc thiên nhiên.
3. Thiên nhiên giúp xoá nhoà khoảng cách giữa người với người.

Trả lời:

Đáp án đúng là: C. Thiên nhiên giúp xoá nhoà khoảng cách giữa người với người.

🔎 Luyện tập theo văn bản

Câu 1: Tìm trong và ngoài bài đọc những từ ngữ chỉ đặc điểm của sa mạc và những từ ngữ có nghĩa trái ngược với chúng.

M: hoang vu – sầm uất

Trả lời:

lớn – bé; mịn – thô; mênh mông – nhỏ hẹp; nóng nực – lạnh giá; vắng vẻ – đông đúc.

Câu 2: Từ tối và từ lạnh trong câu sau được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?

Trời tối dần, lạ thay, trời rất mát, thậm chí rất lạnh.

Trả lời:

Từ tối và từ lạnh trong câu sau được dùng với nghĩa gốc. Trong đó tối là trạng thái thời gian khi không còn mặt trời chiếu sáng; lạnh là sự giảm nhiệt độ.

Câu 3: Đặt câu chứa từ thổi mang mỗi nghĩa dưới đây:

1. Chúm miệng lại và làm cho luồng hơi bật mạnh từ trong miệng ra.
2. (Không khí) chuyển động thành luồng và gây ra tác động nhất định.

Trả lời:

a)

– Em và các bạn thi nhau thổi bóng bay để trang trí lớp.

– Mẹ thổi cơm cho bớt nóng.

b)

– Mùa đông, gió thổi rít lên từng đợt lạnh buốt.

– Gió thổi rất mạnh.

2. Viết

ĐÁNH GIÁ, CHỈNH SỬA BÀI VĂN TẢ PHONG CẢNH

Câu 1: Nghe thầy cô giáo nhận xét chung.

Câu 2: Đọc lại bài văn của em và lời nhận xét của thầy cô để biết bài làm đạt được những yêu cầu nào dưới đây:

Trả lời:

Đọc lại bài văn của em và lời nhận xét của thầy cô để biết bài làm đạt được những yêu cầu như đã cho.

Câu 3: Viết lại một số câu hoặc đoạn văn trong bài làm của em cho hay hơn theo gợi ý sau:

Trả lời:

Em lựa chọn và viết lại một số câu hoặc đoạn văn trong bài làm của em cho hay hơn theo gợi ý.

+ Cách 1: Sử dụng từ ngữ giàu sức gợi tả và hình ảnh so sánh, nhân hoá để cảnh vật hiện ra sống động hơn.

+ Cách 2: Đan xen câu văn nêu suy nghĩ, cảm xúc đối với phong cảnh được miêu tả.

3. Nói và nghe

Câu 1: Chuẩn bị.

– Tìm hiểu những thắng cảnh nổi tiếng của Việt Nam.

G: Cao nguyên đá Đồng Văn (Hà Giang), vịnh Hạ Long (Quảng Ninh), động Phong Nha – Kẻ Bàng (Quảng Bình), đảo Ngọc – Phú Quốc (Kiên Giang),…

– Tìm đọc trên sách báo, in-tơ-nét,… thông tin về một thắng cảnh em muốn giới thiệu. Ghi chép những thông tin quan trọng về thắng cảnh.

Trả lời:

– Cảnh đẹp em muốn giới thiệu: vịnh Hạ Long

– Thông tin về cảnh đẹp:

+ Vịnh Hạ Long – một di sản thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận hai lần.

+ Vịnh Hạ Long nằm tại tỉnh Quảng Ninh, là một phần của vịnh Bắc Bộ, tại vùng Đông Bắc của Việt Nam.

+ Vịnh Hạ Long gồm nhiều đảo và hang động.

+ Các hang Đầu Gỗ, Thiên Cung, Bồ Câu và Sửng Sốt đều là những điểm tham quan không thể bỏ lỡ, với các tượng đá hình thú vị như gà rưng, cóc và rồng thác nước.

+ Vịnh Hạ Long còn là tổ ấm của nhiều loài động và thực vật quý hiếm…

Câu 2: Trình bày

Câu 3: Trao đổi, góp ý.

• Giới thiệu đực các thông tin thú vị
• Sử dụng những từ ngữ miêu tả gây ấn tượng…

Em và các bạn trao đổi, góp ý về bài nói.

* Vận dụng

Tìm đọc sách báo hoặc xem video về những miền đất xa xôi mà con người ít có cơ hội đặt chân đến (Nam Cực, Bắc Cực, sa mạc,…).