Bài 19: Trải nghiệm để sáng tạo – Tiếng Việt Lớp 5 Tập 1 Kết Nối Tri Thức

Nội dung chính Bài 19: Trải nghiệm để sáng tạo – Tiếng Việt Lớp 5 Tập 1 Kết Nối Tri Thức:

Nghệ thuật là một phần không thể thiếu của cuộc sống, đóng vai trò phản ánh hiện thực cuộc sống. Để có thể tạo ra những tác phẩm nghệ thuật vị nhân sinh, đẹp đẽ và cao quý, cần có những trải nghiệm sâu sắc, cảm xúc chân thật và sự tỉnh táo trong tư duy.

1. Đọc

Câu 1: Chia sẻ với bạn: Kể về một hoạt động trải nghiệm em đã được tham gia ở trường. Sau trải nghiệm đó, em học thêm được điều gì?

Trả lời:

– Mẫu 1:

Một hoạt động trải nghiệm em đã được tham gia ở trường: Hội chợ quê Tết nguyên đán do trường em tổ chức cho học sinh toàn trường tham gia trước dịp Tết Âm lịch hàng năm.

Sau trải nghiệm đó, em học thêm được rất nhiều điều: những trò chơi dân gian thường được tổ chức vào ngày Tết (nhảy dây, múa sạp, ô ăn quan), các món ăn thường được dùng và cách làm các món ăn trong ngày Tết (gói bánh chưng, bánh dày).

– Mẫu 2:

+ Hoạt động trải nghiệm: Gói bánh chưng trên sân trường.

+ Em học được cách gói bánh chưng và biết thêm các thông tin thú vị về ý nghĩa của món ăn truyền thống dịp Tết này.

Câu 2: Đọc

❓ Trả lời câu hỏi

Câu 1: Những trải nghiệm nào ngày thơ ấu đã hun đúc nên tài năng của An-đéc-xen?

Trả lời:

Những trải nghiệm ngày thơ ấu đã hun đúc nên tài năng của An-đéc-xen là:

• Cha thường đưa cậu tới đồng cỏ chơi;
• Cha làm cho cậu chiếc kính có thể nhìn ra xa;
• An-đéc-xen được cha làm cho mấy con rối gỗ; cậu được cha dựng một cái sân khấu ngoài sân biểu diễn;
• Cậu may quần áo cho rối gỗ, đưa rối lên biểu diễn;
• An-đéc-xen đứng trên sân khấu, ca hát và đọc thơ;
• Cậu nhìn thấy ngôi sao chổi vụt qua bầu trời.

Câu 2: Tìm những chi tiết cho thấy An-đéc-xen bộc lộ năng khiếu sáng tác nghệ thuật ngay từ khi còn nhỏ.

Trả lời:

Những chi tiết cho thấy An-đéc-xen bộc lộ năng khiếu sáng tác nghệ thuật ngay từ khi còn nhỏ là:

• Quan sát mỗi sự vật, cậu lại liên tưởng đến một câu chuyện kì diệu, rồi kể cho cha nghe;
• Cậu cho những con rối gỗ di chuyển, lắc lư cái đầu và trò chuyện cùng nhau;
• Khi nhìn thấy ngôi sao chổi vụt qua bầu trời, cậu xúc động bởi hiện tượng độc đáo ấy và viết câu chuyện Sao chổi.

Câu 3: An-đéc-xen đã bày tỏ tâm nguyện gì với Quốc vương Đan Mạch? Theo em, vì sao Quốc vương Đan Mạch ủng hộ tâm nguyện của An-đéc-xen?

Trả lời:

– An-đéc-xen đã bày tỏ tâm nguyện với Quốc vương Đan Mạch: Muốn đến nhiều nơi để trải nghiệm cuộc sống.

– Theo em, Quốc vương Đan Mạch ủng hộ tâm nguyện của An-đéc-xen vì ông phát hiện được tài năng của An-đéc-xen.

Quốc vương tin rằng với con người như vậy được quan tâm và chăm chút sẽ thành người có công lao lớn cho nước Đan Mạch.

Câu 4: Nhờ đâu An-đéc-xen viết được nhiều tác phẩm hay?

Trả lời:

An-đéc-xen viết được nhiều tác phẩm hay vì ông được chu du khắp các nước, quen biết nhiều người thuộc các tầng lớp khác nhau.

Ông ngẫm ra và bất bình trước những kẻ coi thường dân nghèo. Ông thương cảm với bao thân phận bé nhỏ, thiếu may mắn… Có cho mình những trải nghiệm phong phú và trái tim nhân hậu.

Câu 5: Câu chuyện Trải nghiệm để sáng tạo muốn nói với chúng ta điều gì? Chọn câu trả lời dưới đây hoặc nêu ý kiến của em.

1. Muốn sáng tạo nghệ thuật, phải có nhiều trải nghiệm thực tế.
2. Thành công sẽ đến khi chúng ta biết nỗ lực vượt qua khó khăn.
3. Càng trải nghiệm thực tế, chúng ta càng mở rộng hiểu biết.

Trả lời:

Đáp án đúng: A. Muốn sáng tạo nghệ thuật, phải có nhiều trải nghiệm thực tế.

2. Luyện từ và câu

LUYỆN TẬP SỬ DỤNG TỪ ĐIỂN

Câu 1: Sử dụng từ điển tiếng Việt để tra cứu nghĩa của các từ chăm chỉ và kiên trì.

Trả lời:

– chăm chỉ: (dt) có sự chú ý thường xuyên để làm công việc gì có ích một cách đều đặn. Học sinh chăm chỉ.

– kiên trì: (đt) giữ vững, không thay đổi ý định, ý chí để làm việc gì đó đến cùng, mặc dù gặp khó khăn, trở lực. Kiên trì đường lối hoà bình.

Câu 2: Đọc tên các cuốn từ điển dưới đây và trả lời câu hỏi.

Trả lời:

a)

Từ điển giúp em tìm được những từ đồng nghĩa với từ chăm chỉ, kiên trì là: Từ điển chính tả tiếng Việt.

b)

Em sử dụng từ điển để tìm hiểu nghĩa của thành ngữ học một biết mười hoặc thành ngữ mắt thấy tai nghe là: Từ điển Thành ngữ và tục ngữ.

Câu 3: Tìm nghĩa của thành ngữ mắt thấy tai nghe dựa vào mẫu dưới đây:

M: Tìm nghĩa của thành ngữ học một biết mười.

Bước 1: Chọn từ điển thành ngữ.

Bước 2: Tìm mục từ bắt đầu bằng chữ H.

Bước 3: Tìm thành ngữ học một biết mười.

– Tìm tiếng học.

– Tìm thành ngữ học một biết mười.

Bước 4: Đọc nghĩa của thành ngữ học một biết mười.

Lưu ý: Đọc bảng chữ viết tắt để biết quy ước chữ viết tắt trong từ điển (Vd: ví dụ, Gngh: gần nghĩa,…).

Trả lời:

Bước 1: Chọn từ điển thành ngữ.

Bước 2: Tìm mục từ bắt đầu bằng chữ M.

Bước 3: Tìm thành ngữ mắt thấy tai nghe.

– Tìm tiếng mắt.

– Tìm thành ngữ mắt thấy tai nghe.

Bước 4: Đọc nghĩa của thành ngữ mắt thấy tai nghe.

Mắt thấy tai nghe: sự việc rõ ràng, trực tiếp nghe thấy, nhìn thấy. Vd: Chuyện mắt thấy tai nghe hẳn hoi. Gngh: tai nghe mắt thấy.

Câu 4: Nêu tên một số từ điển mà em biết.

G:

– Từ điển Anh – Việt

– Từ điển bằng tranh – Thế giới động vật

Trả lời:

– Từ điển Tiếng Việt thông dụng

– Từ điển Việt – Việt

– Từ điển Anh – Anh – Việt

– Từ điển Pháp luật Việt Nam

– Từ điển Luật học

– Từ điển Hán – Việt

3. Viết

Câu 1: Dựa vào kết quả tìm ý trong hoạt động Viết ở Bài 18, viết đoạn văn giới thiệu nhân vật trong cuốn sách mà em đã đọc.

Trả lời:

Đọc cuốn truyện Cây khế, là truyện dân gian Việt Nam, em không khỏi thán phục trước nhân vật người em. Bản tính hiền lành, chất phác, luôn biết nhường nhịn mà không tranh giành, cãi vã với người anh về tài sản thừa kế cha mẹ để lại. Người em chỉ có một túp lều lụp xụp, trước nhà có một cây khế ngọt.

Không vì thế mà nản chí, người em thật thà cố gắng chăm sóc cây khế để mưu sinh. Quả người tốt không bị phụ lòng, người em đã được chim thần thử lòng, dẫn tới nơi có vàng bạc châu báu, vinh hoa phú quý. Em tin chắc rằng sống tốt thì sẽ gặp được điều thiện.

Câu 2: Đọc soát và chỉnh sửa.

* Vận dụng

Chia sẻ với người thân nội dung em đã viết ở đoạn văn giới thiệu nhân vật trong một cuốn sách.