Dùm hay giùm đúng chính tả trong tiếng Việt?

Trong giao tiếp hằng ngày, nhiều người phân vân giữa dùm và giùm không biết từ nào đúng chính tả. Đây là một lỗi phổ biến trong tiếng Việt, đặc biệt khi phát âm vùng miền có thể gây nhầm lẫn. Vậy dùm hay giùm mới đúng? Hãy cùng tìm hiểu để sử dụng chuẩn xác hơn!

Dùm hay giùm là đúng? Từ nào đúng chính tả tiếng Việt?

Giùm và dùm là hai từ có cách phát âm giống nhau trong văn nói, nhưng theo từ điển tiếng Việt, “giùm” mới là từ đúng chính tả, còn “dùm” là từ sai và không mang ý nghĩa. Trong các tác phẩm văn học, các tác giả chỉ sử dụng từ “giùm” mà không dùng “dùm”. Vì vậy, “dùm” được xem là sai chính tả và không nên sử dụng trong văn viết.

Từ “giùm” có nghĩa là làm điều gì đó giúp ai hoặc nhờ người khác làm giúp mình. Từ này thường đứng sau động từ và trước danh từ chỉ người hoặc vật. “Giùm” mang sắc thái trang trọng, tạo cảm giác lịch sự và chân thành.

Ví dụ:

• Động từ + “giùm”: sửa giùm, mở giùm, đặt giùm,…
• Động từ + “giùm” + danh từ: xem giùm tôi, viết giùm em, đưa giùm bạn,…
• “Giùm” trong câu: Bạn có thể mở giùm mình cửa sổ không?

Từ “giùm” khi được sử dụng đúng ngữ cảnh sẽ mang những ý nghĩa khác nhau và đảm nhận vai trò nhất định như:

Thể hiện sự nhờ vả lịch sự:

Khi kết hợp với động từ, “giùm” giúp lời nhờ vả trở nên nhẹ nhàng, thể hiện sự tôn trọng đối với người nghe, tránh cảm giác ra lệnh hoặc ép buộc. Điều này giúp người đối diện cảm thấy thoải mái hơn và dễ dàng đồng ý giúp đỡ.

Ví dụ:

• Bạn kiểm tra giùm mình xem bài này có lỗi sai không nhé
• Em cầm giùm chị túi đồ này được không?

Thể hiện sự sẵn lòng giúp đỡ:

Khi dùng với nghĩa giúp đỡ người khác, “giùm” thể hiện sự chân thành và thiện ý. Sự giúp đỡ này xuất phát từ lòng tốt, không mang tính ép buộc.

Ví dụ:

• Anh để em xách giùm cái vali này nhé.
• Tớ sẽ viết báo cáo giùm cậu nếu cậu quá bận.

Khi sử dụng đúng ngữ cảnh, từ “giùm” giúp nâng cao hiệu quả giao tiếp và thể hiện thái độ lịch sự. Vì thế, nhiều người thường xuyên dùng từ này trong các tình huống cần sự giúp đỡ hoặc muốn giúp đỡ người khác.

Lý do hay nhầm giữa dùm và giùm là gì?

Dù có cách phát âm tương đối giống nhau, dẫn đến việc nhiều người, đặc biệt là ở các vùng miền khác nhau, thường nhầm lẫn giữa “dùm” và “giùm”. Sự đa dạng về ngữ âm do đặc điểm vùng miền của Việt Nam càng làm gia tăng tình trạng này, khiến cách phát âm không thống nhất.

Trong khi người miền Bắc có xu hướng phát âm là “giùm”, thì người miền Nam lại quen với cách phát âm “dùm”. Chính sự khác biệt này là một trong những nguyên nhân gây nhầm lẫn. Việc phát âm sai, không phân biệt được hai từ này dễ dẫn đến sai sót trong chính tả. Do đó, cần xác định “giùm” là từ đúng và sử dụng thống nhất trong cả văn nói và văn viết. Ngữ âm tiếng Việt khiến “dùm” và “giùm” có vẻ tương đồng khi phát âm (đều bắt đầu bằng âm /z/), gây khó khăn trong việc phân biệt chữ “gi” và “d”.

Tóm lại, “giùm” mới là từ đúng chính tả trong tiếng Việt, còn “dùm” chỉ là cách phát âm trong khẩu ngữ và không được coi là chuẩn khi viết. Việc sử dụng đúng chính tả giúp lời nói và văn bản trở nên rõ ràng, chuyên nghiệp hơn. Hy vọng bài viết này giúp bạn nắm rõ cách dùng từ chính xác!