Kỹ năng sống cho trẻ tiểu học mà cha mẹ cần dạy từ sớm

Các kỹ năng sống cho trẻ tiểu học nào là cần thiết, đặc biệt là trước khi bắt đầu lớp 1?

Đây là giai đoạn quan trọng khiến nhiều phụ huynh lo lắng, trẻ thường cảm thấy bối rối và xa lạ với môi trường mới.

Trong bài viết dưới đây, kienthuctieuhoc.com sẽ giới thiệu các kỹ năng sống quan trọng dành cho học sinh tiểu học mà cha mẹ nên bắt đầu dạy ngay từ sớm cho con.

Kỹ năng sống cho trẻ tiểu học là gì?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), kỹ năng sống được hiểu là các kỹ năng giúp cá nhân có những hành vi và phản ứng tích cực, cho phép họ thích ứng tốt với những thử thách thường ngày.

Dựa vào định nghĩa này, có thể nói kỹ năng sống cho trẻ tiểu học gồm một loạt các kỹ năng giúp các em thích nghi với đời sống và môi trường học tập của mình.

Các kỹ năng cần thiết như: biết cách xử sự với giáo viên, bạn bè, kỹ năng giao tiếp, biểu đạt, quản lý thời gian, chuẩn bị thức ăn, duy trì vệ sinh cá nhân,….

Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học giúp các em hình thành những thói quen tốt, tự tin, đối mặt với thử thách trong bất kỳ hoàn cảnh nào.

Một số kỹ năng quan trọng cho trẻ tiểu học

Sau đây là 05 kỹ năng mà cha mẹ nên dạy cho các con từ sớm:

Kỹ năng tự phục vụ

Kỹ năng tự phục vụ là một trong những kỹ năng sống cơ bản và quan trọng không chỉ cho trẻ em mà còn cho mọi người.

Các bậc phụ huynh cần dạy cho con cái tính tự lập từ khi còn nhỏ, vì đây là nền tảng giúp các em tự giải quyết các vấn đề trong cuộc sống sau này.

Những hoạt động hàng ngày như dọn dẹp, ăn uống, tắm gội và ăn mặc đều là cơ hội để trẻ rèn luyện kỹ năng này.

Phụ huynh nên để trẻ tự thực hiện những công việc mà chúng có thể làm được và cần kiên nhẫn quan sát, chỉ hỗ trợ khi thực sự cần thiết, thay vì làm thay cho trẻ.

Kỹ năng giao tiếp

Kỹ năng giao tiếp là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, độ tuổi tiểu học là thời gian lý tưởng để trẻ học kỹ năng này.

Trong gia đình, cha mẹ nên dạy trẻ cách giao tiếp phù hợp với người lớn, bạn bè cùng lứa, trẻ nhỏ.

Trẻ cũng nên được học cách sử dụng ngôn ngữ cơ thể và chọn lựa từ ngữ sao cho phù hợp trong giao tiếp. Đây là kỹ năng sống quan trọng cho tất cả mọi lứa tuổi.

Kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ tiểu học

Kỹ năng tự bảo vệ bản thân cực kỳ cần thiết do nguy hiểm có thể xuất hiện mọi lúc mọi nơi, không phải lúc nào cha mẹ cũng có thể có mặt để bảo vệ con.

Dạy trẻ cách đối phó với các tình huống nguy hiểm rất quan trọng. Các bậc phụ huynh có thể cùng con tập luyện các tình huống giả định tại nhà để trẻ tìm ra các giải pháp hiệu quả, giúp trẻ học và nhớ lâu hơn.

Tạo ra các thử thách giúp kiểm tra khả năng của trẻ trong việc xử lý các tình huống theo những gì đã học.

Kỹ năng quản lý cảm xúc

Các chuyên gia đã chỉ ra rằng, những người có chỉ số cảm xúc (EQ) cao thường thành công hơn trong cuộc sống.

Vì vậy phát triển khả năng quản lý cảm xúc từ sớm rất quan trọng, nhất là đối với trẻ nhỏ vốn dĩ rất nhạy cảm với môi trường xung quanh.

Chính vì thế rèn luyện kỹ năng này là một trong những điều mà các bậc phụ huynh luôn mong muốn cho con mình.

Kỹ năng làm việc nhóm

Trong các kỹ năng sống cho trẻ tiểu học, làm việc nhóm đóng một vai trò không thể thiếu.

Dạy trẻ nhận thức được trách nhiệm cá nhân và cách thức chia sẻ quan điểm, trải nghiệm của mình với nhóm.

Qua đó trẻ không chỉ học được cách thức xã giao mà còn biết cách xây dựng và giữ gìn mối quan hệ.

Phụ huynh dễ dàng giáo dục kỹ năng này ngay tại nhà bằng cách tạo ra các hoạt động chung như phân công các công việc nhà, chuẩn bị bữa ăn cùng nhau, hoặc tự tay làm đồ chơi.

Ngoài ra để trẻ thử sức với các hoạt động ngoài trời như đi cắm trại hoặc tham gia các trại hè cũng là ý tưởng tốt để phát triển kỹ năng này.

Các nguyên tắc vàng trong dạy kỹ năng sống cho trẻ tiểu học

Mọi người đều nhận thức được tầm quan trọng của kỹ năng sống cho trẻ tiểu học, tuy nhiên cách truyền đạt những kỹ năng này cho trẻ không phải ai cũng biết.

Sau đây là 04 nguyên tắc vàng giúp trẻ hình thành và phát triển các kỹ năng sống cần thiết:

Hạn chế phê bình, chỉ trích

Không ai thực sự thoải mái khi nghe những lời chỉ trích, trẻ em cũng không ngoại lệ.

Những phản ứng tiêu cực từ việc bị chỉ trích khiến trẻ khép mình và khó khăn trong việc mở lòng với cha mẹ.

Do đó phụ huynh nên học cách kiềm chế lời nói, áp dụng phương pháp tiếp cận đầy đủ cả khen ngợi và phê bình một cách nhẹ nhàng, giúp trẻ tiếp nhận phản hồi một cách tích cực hơn.

Để con tự lựa chọn, cho con thay đổi

Đưa ra các lựa chọn cho trẻ không đồng nghĩa với việc áp đặt hoặc nghiêm khắc.

Cho phép trẻ tự chọn lựa, không những tạo cảm giác được tôn trọng mà còn giúp cha mẹ có thể hướng dẫn và quản lý hành vi của trẻ hiệu quả.

Bên cạnh đó người lớn thường cho rằng việc ép buộc trẻ tuân thủ các quy tắc là cách nuôi dạy tốt, vì sau này khi lớn lên, trẻ sẽ phải tuân theo nhiều quy tắc bất kể có muốn hay không.

Nhưng còn về sự sáng tạo và trí tưởng tượng của trẻ thì sao? Hãy để trẻ tự đặt ra những quy tắc riêng và điều chỉnh chúng sao cho phù hợp với bản thân.

Thấu hiểu con cái

Khi trẻ chia sẻ về vấn đề của mình, cha mẹ thường cảm thấy thương và muốn hướng dẫn trẻ cách hành xử đúng đắn.

Những câu như “Mẹ đã nói với con rồi…” dễ dàng được thốt ra. Tuy nhiên điều này chỉ làm cho trẻ không muốn chia sẻ với cha mẹ nữa.

Lời kết

Dạy kỹ năng sống cho trẻ tiểu học là điều rất quan trọng và cần được bắt đầu từ sớm để giúp trẻ phát triển toàn diện, nâng cao khả năng tư duy sáng tạo.

Cha mẹ có thể áp dụng những gợi ý về các kỹ năng sống cần thiết cho trẻ tiểu học trong bài viết này ngay từ hôm nay, để trẻ sớm hình thành những kỹ năng tốt, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển trong tương lai.