Trong tiếng Việt, thực sự hay thật sự đều là những cách dùng đúng chính tả, mang cùng một ý nghĩa và thường được dùng thay thế cho nhau. Tuy nhiên, giữa hai cách viết này liệu có điểm gì khác biệt không? Khi nào nên dùng “thật sự” và khi nào dùng “thực sự”? Hãy cùng Kiến Thức Tiểu Học tìm hiểu kỹ hơn ngay sau đây nhé!
Thực sự hay thật sự nghĩa là gì?
Theo từ điển tiếng Việt hai cách viết này là từ đồng nghĩa – tương đương nhau về mặt ngữ nghĩa như “chân thực” với “chân thật”. Trong đó, “thật sự” là hình thức được sử dụng phổ biến hơn trong văn nói và văn viết thường ngày.
Trường hợp này giống như cặp từ “xung quanh” và “chung quanh”, đều đúng nhưng có thể khác nhau về vùng miền hoặc thói quen sử dụng.
Trên các trang báo điện tử lớn như VnExpress, cả hai cách viết đều được dùng đan xen:
– Ví dụ dùng “thực sự”:
- Điều gì khiến bạn thực sự hạnh phúc?
- Ăn rau muống tự trồng có thực sự an toàn?
- Ăn kiểu “nhà giàu” có thực sự tốt?
– Ví dụ dùng “thật sự”:
- Hung thủ thật sự đằng sau án ‘tru di tam tộc’ của Nguyễn Trãi
- Rome có thật sự lãng mạn như trên ảnh?
- Các thành phố có thật sự đang chìm dần?
Từ các dẫn chứng trên, có thể thấy: Cả hai cách viết đều đúng và được chấp nhận rộng rãi. Tuy nhiên, “thật sự” xuất hiện với tần suất nhiều hơn trong ngôn ngữ đời sống.
Từ gốc “thật” xuất hiện trước “thực”
Theo học giả An Chi chia sẻ trên báo Petrotimes, chữ “thật” có mặt trước trong lịch sử ngôn ngữ, còn “thực” được sử dụng phổ biến hơn trong những từ Hán-Việt. Do vậy, trong nhiều trường hợp, “thực” và “thật” có thể thay thế cho nhau như:
- Thực ra ↔ Thật ra
- Thực sự ↔ Thật sự
Nhưng không phải lúc nào cũng thay được, ví dụ:
- Thị thực (visa) không thể nói là “thị thật”
- Hiện thực không dùng thành “hiện thật”
Thật sự có nghĩa gì?
Theo định nghĩa trong từ điển, “thật sự” là một tính từ, mang nghĩa “chân thật, có thật, đúng bản chất, đúng mức độ”.
Ví dụ:
- Người chủ thật sự
- Tài năng thật sự
- Thật sự bất ngờ
Tóm lại, cả thực sự và thật sự đều đúng, đều có thể dùng thay thế cho nhau tùy theo ngữ cảnh hoặc sở thích cá nhân. Tuy nhiên, “thật sự” vẫn là cách viết thông dụng hơn, gần gũi hơn với người dùng tiếng Việt trong cuộc sống thường ngày.